Enkele dagen geleden las ik een artikel dat me schokte en me tamelijk somber stemde. Het heeft me doen besluiten om nu echt werk te gaan maken van de strijd tegen klimaatverandering en vóór een leven-met-toekomst.
In het artikel werd melding gemaakt van het aanboren van nieuwe, enorme olie- en gasvelden op diverse plekken in de wereld, waardoor de productie van fossiele brandstoffen de komende jaren zal worden verviervoudigd... (1) Het is overduidelijk dat dit desastreuze gevolgen zal hebben. Opvallend: het rapport maakte nauwelijks reacties los.
Een dag eerder had ik een artikel gelezen met de veelzeggende titel: ‘Jongeren vliegen vaker dan ouderen en voelen zich daar minder schuldig over’. (2) Jongeren, nota bene, maken zich kennelijk nauwelijks druk over wat hen boven het hoofd hangt en waar zij in hun leven zeker mee te maken gaan krijgen: het warmer worden van de aarde, extremer wordend weer, en crises als gevolg van klimaatverandering, zowel lokaal als wereldwijd.
Hoe hier iets aan te doen? Ik weiger om nieuwsberichten zoals hierboven genoemd nog langer voor lief te nemen en om gelaten op me af te laten komen wat nu eenmaal gaat gebeuren. Tegelijk weet ik dat individuele acties weinig te betekenen hebben. Niet alleen richten ze weinig uit; ze zijn ook ontmoedigend, juist vanwege het gebrek aan effect.
Ik heb daarom besloten om mij te gaan richten op collectieve actie. Ik ben het meest vertrouwd met filosofie, en dus ga ik onderzoeken hoe beide te combineren zijn: collectieve actie en filosofie.
Voor collectieve actie laat ik me inspireren door een beweging die – tot enkele decennia geleden – bij machte was grote groepen mensen te motiveren in hun strijd tegen onrecht en vóór een menswaardig bestaan, namelijk: socialisme. Ondertussen is de horizon verder opengebroken: het gaat niet langer om alleen mensen, maar om alles wat leeft op de aardkloot die we gezamenlijk en in onderlinge afhankelijkheid bewonen. Om deze uitbreiding een naam te geven ligt de term ‘ecosocialisme’ voor de hand.
Nadat ik bedacht had ik dat mijn activisme ‘ecosocialisme’ zou gaan heten, zag ik op het internet dat de term al bestond. Er zijn ook al activiteiten gaande onder die naam. Mooi, ook al was het gebodene niet helemaal wat ik in gedachte had.
Zoals ‘socialisme’ in de 19de en 20ste eeuw de aanduiding was voor een breed scala aan initiatieven en stromingen, zo zal dat met ‘ecosocialisme’ niet anders zijn. Er is geen reden om alles in lijn met elkaar te brengen, lijkt me. ‘Laat duizend bloemen bloeien’, zoals een motto uit een andere context luidde. Ik zal mijn initiatief eraan toevoegen en onderzoeken hoe linken gelegd kunnen worden.
Ik hecht niet aan de term ‘ecosocialisme’, maar op dit moment zou ik geen betere weten.
Behalve de combinatie van ‘ecologie’ en ‘socialisme’, bevalt mij ook de referentie aan het sociale: gezelschappelijk. Hoe dan ook, het is zaak om gezamenlijk een en ander te ondernemen, wil er werkelijk iets gebeuren in de strijd tegen klimaatverandering en vóór een leven-met-toekomst.
Wil actie effectief zijn dan is het zaak om na te denken. Ideeën en kritisch denken zijn nodig om richting te geven aan actie, om doelen te stellen, en ook om deze telkens weer bij te stellen. En zonder groter plaatje blijven acties beperkt.
Om beide – actie en (kritisch) denken – een onderdak te geven, heb ik deze weblog daarom genoemd: ‘Ecosocialisme & filosofie’. Niet onmogelijk dat deze naam in de loop der tijd verandert. Het gaat immers niet om een woord, maar om het streven en wat we (willen) bereiken.
Noten:
.1): Surge of new US-led oil and gas activity threatens to wreck Paris climate goals (The Guardian, 28-3-24)
https://www.theguardian.com/environment/2024/mar/28/oil-and-gas-fossil-fuels-report
[G]
.2):
Jongeren vliegen vaker dan ouderen en voelen zich daar minder schuldig over (NOS Nieuws, 27-3-24)
Zie ook:
Jongeren vinden minder dan ouderen dat ze zelf klimaatbewust leven (CBS, 27-3-24)
